Σε τροχιά συμφωνίας για την αξιοποίηση του κυπριακού φυσικού αερίου εισέρχονται Κύπρος και Αίγυπτος, με επίκεντρο τα κυπριακά κοιτάσματα Κρόνος και Αφροδίτη (τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ), ενώ έχουν τεθεί και τα απαραίτητα χρονοδιαγράμματα.
Χρονοδιαγράμματα
Καλά ενημερωμένες πηγές, που μίλησαν στον «Π», εξήγησαν ότι σε αυτή τη φάση, η Αίγυπτος παρακολουθεί την πρόοδο που καταγράφεται στην κυπριακή ΑΟΖ και προσκαλεί την Κύπρο να διοχετεύσει το φυσικό της αέριο στις αιγυπτιακές υποδομές, είτε για την κάλυψη των αναγκών της εσωτερικής αγοράς της Αιγύπτου είτε για την υγροποίηση του κυπριακού φυσικού αερίου στις υποδομές της Αιγύπτου και την εξαγωγή του (μέσω Αιγύπτου) στις διεθνείς αγορές, όπως στην Ευρώπη.
Κοίτασμα Κρόνος loading…
Στο επίκεντρο των εν εξελίξει διαβουλεύσεων Κύπρου-Αιγύπτου βρίσκονται τα κοιτάσματα Κρόνος και Αφροδίτη, με την περίπτωση του Κρόνου να κρίνεται πιο άμεσα υλοποιήσιμη καθώς υπάρχουν ήδη έτοιμες υποδομές (όπως αγωγοί) που συνδέουν το κοίτασμα με την Αίγυπτο. Μια βασική εκκρεμότητα είναι η σύνδεση του κοιτάσματος Κρόνου με το αιγυπτιακό κοίτασμα ΖΟΡ, το οποίο βρίσκεται νοτιοανατολικά του Κρόνου. Εφόσον συνδεθούν τα κοιτάσματα, το φυσικό αέριο από τον Κρόνο θα μεταφέρεται μέσω αυτής της διαδρομής είτε στο τοπικό δίκτυο της Αιγύπτου είτε στον σταθμό υγροποίησης (στην Αίγυπτο), ο οποίος ανήκει στην ίδια εταιρεία που διαχειρίζεται τα κοιτάσματα ΖΟΡ και Κρόνος. Οι συγκεκριμένες υποδομές παρέχουν μια συνδεσιμότητα που διευκολύνει την εξαγωγή φυσικού αερίου από την Κύπρο στην Αίγυπτο και από εκεί τη διοχέτευσή του στην τοπική αιγυπτιακή αγορά ή στις διεθνείς αγορές, μέσω της Αιγύπτου.
Διαβουλεύσεις για «Αφροδίτη»
Λευκωσία και Κάιρο βρίσκονται την ίδια ώρα σε διαβουλεύσεις για εμπορική συμφωνία και του κοιτάσματος Αφροδίτη, με αρμόδια πηγή να λέει στον «Π» ότι η Αίγυπτος επιδεικνύει ευελιξία και διάθεση να διευκολύνει τη διαδικασία.
Σε αυτό το πλαίσιο, Κύπρος και Αίγυπτος έθεσαν χρονοδιαγράμματα που άπτονται των επικείμενων συμφωνιών, τα οποία αναμένεται να κλειδώσουν εντός της ερχόμενης βδομάδας. «Εκδηλώθηκε εκατέρωθεν πολιτικό ενδιαφέρον και τέθηκαν χρονοδιαγράμματα που θα συμφωνηθούν την ερχόμενη βδομάδα», είπε χαρακτηριστικά αρμόδια πηγή στον «Π».
Οικονομικά προβλήματα
Ένας από τους βασικούς προβληματισμούς αφορά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Αίγυπτος σε σχέση με το κατά πόσον η γειτονική χώρα θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις απέναντι στην Κύπρο. Αρμόδια πηγή ωστόσο, αφού επεσήμανε ότι οι όροι της πώλησης και του τρόπου πληρωμών θα συμφωνηθούν μεταξύ των δύο πλευρών, ανέφερε ότι η Αίγυπτος αυτή τη στιγμή εισάγει φυσικό αέριο από το Ισραήλ χωρίς προβλήματα, καθώς δίνει προτεραιότητα στην εξασφάλιση της ενεργειακής της επάρκειας και στην ηλεκτροδότηση της εσωτερικής της αγοράς (για να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή). Η οικονομική βιωσιμότητα των εγχειρημάτων θα τεθεί στο μικροσκόπιο των εμπλεκόμενων εταιρειών.
Υπουργός Ενέργειας:
Στόχος η ταχεία αξιοποίηση
Ενδεικτικά, μιλώντας στον «Π», ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, έστειλε το μήνυμα ότι οι συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου (Διακυβερνητική Σύνοδος στο Κάιρο), καθώς και οι συζητήσεις μεταξύ των αρμόδιων υπουργών των δύο χωρών, επιβεβαιώνουν τη στενή συνεργασία μεταξύ των δύο κρατών, με στόχο την ταχεία αξιοποίηση του φυσικού αερίου της κυπριακής ΑΟΖ μέσω Αιγύπτου.
Δικλίδα ασφαλείας
Μιλώντας στον «Π», ο ειδικός σε θέματα Ενέργειας Χαράλαμπος Έλληνας ανέδειξε την ίδια ώρα τον ρόλο που διαδραματίζει η στενή σχέση Κύπρου-Αιγύπτου απέναντι στους σχεδιασμούς της Τουρκίας στην περιοχή. «Η Κύπρος, εν μέσω συνεχών τουρκικών προκλήσεων όσον αφορά την ΑΟΖ της, αναζητά την υποστήριξη και την ενίσχυση των σχέσεών της με τα γειτονικά κράτη, καθώς η Άγκυρα προβάλλει διεκδικήσεις που δεν βασίζονται στο Δίκαιο της Θάλασσας», είπε ο ειδικός. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αίγυπτος έχει αποτελέσει και συνεχίζει να αποτελεί έναν σταθερό και αξιόπιστο σύμμαχο και συμπαραστάτη της Κύπρου, παρέχοντας πολιτική στήριξη και ενισχύοντας τη γεωπολιτική της θέση. Η Αίγυπτος υποστηρίζει τις κυπριακές θέσεις στην περιοχή, γεγονός που έχει καταστήσει τη συνεργασία των δύο χωρών στρατηγικής σημασίας. Η Κύπρος, αντιλαμβανόμενη τη σημασία αυτής της υποστήριξης, επενδύει στις σχέσεις της με την Αίγυπτο, με τον Χαράλαμπο Έλληνα να διαμηνύει ότι η σχέση μεταξύ των δύο χωρών αποτελεί δικλίδα ασφαλείας απέναντι στους σχεδιασμούς της Άγκυρας στην περιοχή.
Από την πλευρά του, ο λέκτορας στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου Ζήνωνας Τζιάρρας, κωδικοποιώντας τις κυπροαιγυπτιακές σχέσεις, επεσήμανε ότι η Αίγυπτος παραδοσιακά έχει ανάγκη την Κύπρο για την υποστήριξη των αιγυπτιακών συμφερόντων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κύπρος, με τη σειρά της, ενισχύει τους δεσμούς της με κράτη που έχουν ανταγωνιστικές σχέσεις με την Τουρκία και παρ' όλο που το Κάιρο έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις του με την Άγκυρα, εντούτοις, το θέμα της Συρίας δημιουργεί ένα νέο πεδίο ανταγωνισμού, το οποίο καθιστά τις τουρκοαιγυπτιακές σχέσεις πιο περίπλοκες και γεωπολιτικά ευαίσθητες.
Επιπλέον, η Αίγυπτος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Συρία καθώς το νέο ισλαμικό καθεστώς διατηρεί στενές σχέσεις με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση της Αιγύπτου από αντίστοιχους κύκλους εντός της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, το κοινό μέτωπο που δημιουργείται από κράτη με κοινά συμφέροντα στην περιοχή, όπως η Κύπρος, καθίσταται στρατηγικής σημασίας για την Αίγυπτο, η οποία επιδιώκει να ενισχύσει την ασφάλειά της.